 |
 |
||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Złota Jedynka. Tak nazywał się (niem. Goldene Eins) dom przy ulicy Minorytów 1, pomiędzy kościołem Franciszkanów a Młynówką, na miejscu dzisiejszego zieleńca z kamieniem-pomnikiem. I z pewnością mógł się ten dom podobać, epatując nieprzeciętną, elektyczną urodą, choć już w latach 30. ubiegłego wieku budził wśród koneserów architektury odczucia mieszane.
Zbudowany w 1895 roku, zniszczony w 1945, w wyniku działań wojennych i w latach następnych ostatecznie rozebrany. Pozyskany z rozbiórki materiał ...
Złota Jedynka. Tak nazywał się (niem. Goldene Eins) dom przy ulicy Minorytów 1, pomiędzy kościołem Franciszkanów a Młynówką, na miejscu dzisiejszego zieleńca z kamieniem-pomnikiem. I z pewnością mógł się ten dom podobać, epatując nieprzeciętną, elektyczną urodą, choć już w latach 30. ubiegłego wieku budził wśród koneserów architektury odczucia mieszane.
Pokaż więcej
Pokaż mniej
Zbudowany w 1895 roku, zniszczony w 1945, w wyniku działań wojennych i w latach następnych ostatecznie rozebrany. Pozyskany z rozbiórki materiał ceglany wykorzystano do odbudowy równie zniszczonego klasztoru Franciszkanów, którzy po wojnie przybyli do Opola już w kwietniu 1945 roku. Budynek Złotej Jedynki nazywany Złotym Kącikiem (Goldene Ecke) miał trzy kondygnacje i reprezentował przedsecesyjny elektyzm: bogato zdobione elewacje, obramowania okien, pilastrowania i boniowania, ale najbardziej charakterystycznym elementem struktury budynku były narożne wykusze z bardzo pięknie wykształconymi arkadowymi wieżyczkami. Dom wysunięty do przodu z linii zabudowy wzbogacał perspektywę ulicy Zamkowej; ten charakterystyczny motyw widokowy znajdujemy na wielu przedwojennych widokówkach. Wcześniej, przed 1895 rokiem, stał na tym miejscu budynek o wiele mniejszy i skromniejszy. prosty, dwukondygnacyjny, z wysokim dachem mansardowym. A jeszcze wcześniej, w XVII wieku, była tu siedziba opolskiego notabla hrabiego Welczeka (Wilczka). Na starych wizerunkach Opola z 1750 roku ten dom hrabiowski wyróżnia się spośród innych domów mieszczańskich: duży, zwieńczony renesansową attyką, upodabniał się do reprezentacyjnych zabudowań zamkowych. I ten dom, jak i sąsiednie domy książęce, zaliczany był do tzw. domów wolnych, które były wyłączone spod jurysdykcji miasta, a więc zwolnione także z obowiązujących w mieście podatków. XIX-wieczny budynek Złotej Jedynki należał do Richarda Groegera, który prowadził tutaj handel i wyszynk piwa. W latach 30. XX wieku elektyczny budynek coraz częściej spotykał się z krytyką profesjonalistów, m.in. w 1932 roku negatywnie wyrażał się o tym obiekcie ówczesny architekt miejski Schmidt: że jego obecność razi w tym miejscu, że udziwniona architektura kłóci się z dostojnym gotykiem kościoła, że jego nazbyt rozbudowana bryła zasłania widok na zabytkowy kościół. I z pewnością nie mół przewidzieć, że już w dziesięć lat później nastąpi tragiczne rozwiązanie problemu, nieubłagane losy wojny dokonają dzieła zniszczenia. Dzisiaj nie ma śladu po renesansowym domu pałacowym hrabiego Welczeka, ani też po pięknej Złotej Jedynce, pozostał otwarty zieleniec i znakomity widok na gotycki kościoł. Andrzej Hamada, "Złota Jedynka", Gazeta Wyborcza, Opole 2002 |
|||||||||||||||||||||||||||||||
/
|
||
|
||
|
||
|
|
|||||||||||
Kamienica Złota Jedynka (dawna) na innych fotografiach
|
|||||||||||
|
|
|||||||||||
 |
|
||
|---|---|---|---|